ارزیابی پتانسیل خطر بیابانزایی در منطقه جازموریان با استفاده از معیار فرسایش (آبی- بادی)
Authors
Abstract:
سابقه و هدف: فرسایش خاک همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معیارهای دخیل در فرایند بیابانزایی به شمار می‌رود، که با بررسی و شناخت وضعیت این پدیده می‌توان پتانسیل گسترش بیابانزایی را ارزیابی نمود. تنکی پوشش گیاهی، کمی بارندگی و حاکمیت شرایط خشکی، زمینه را برای وقوع فرسایش خاک در منطقه جازموریان، مساعد نموده است که نقش مهمی را در وقوع بیابانزایی در منطقه ایفا می‌نماید. هدف از این پژوهش، ارزیابی پتانسیل بیابانزایی در منطقه جازموریان با استفاده از معیارهای فرسایش آبی و بادی و بر اساس روش IMDPA می‌باشد. مواد و روش‌ها: بهمنظور انجام این پژوهش، ابتدا، نقشه واحدهای کاری به کمک نقشه زمینشناسی، کاربری اراضی و تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 از منطقه مطالعاتی تهیه شد، سپس لایه‌های اطلاعاتی مربوط به معیار فرسایش آبی در مدل IMDPA، پس از ارزش‌دهی و امتیازدهی به آنها فراهم گردید. همچنین شدت فرسایش بادی نیز با استفاده از روش IRIFR برآورد گردید و درنهایت، نقشه پتانسیل بیابانزایی با استفاده از تلفیق معیارها بر اساس میانگین‌گیری هندسی آنها در محیط نرم‌افزار ArcGIS به دست آمد. یافته‌ها: نتایج این پژوهش وسعتی حدود 2km5674 از مساحت منطقه را در کلاس شدید پتانسیل بیابانزایی قرار داده است که نشان‌دهنده تأثیر بالای معیار فرسایش در گسترش پدیده بیابانزایی در منطقه جازموریان می‌باشد.یافته های تحقیق نشان داد که معیار فرسایش بادی در بیابانزایی منطقه از پتانسیل بالاتری نسبت به معیار فرسایش آبی برخوردار بوده است که از مهم‌ترین دلایل آن وجود اراضی با حساسیت بالا به فرسایش می‌باشد که به سبب خشکی و کمبود میزان رطوبت خاک در این نواحی، همراه با خشکسالی‌های هیدرولوژیکی در سالیان اخیر، تشدید گردیده است. همچنین، نتایج حاصل از برآورد میزان فرسایش نشان داد که واحدهای "اراضی رسی پوشیده از نبکا و ربدوهای تخریب‌شده"، "اراضی شور و رسی با پوشش مراتع اشنان-ترات، "اراضی شور و رسی" و "ارگ و ماسه‌زارها" به ترتیب بیشترین امتیاز و پتانسیل را نسبت به فرسایش بادی نشان داده‌اند که می‌بایستی در اولویت طرح‌های بیابان‌زدایی باهدف کنترل این پدیده، مدنظر قرار گیرند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش، اعم وسعت منطقه موردمطالعه (2/97 درصد) از حیث معیار فرسایش در کلاس شدید بیابانزایی قرارگرفته است. در همین خصوص، لزوم تأکید بیشتر بر نقش عامل فرسایش خاک در تدوین برنامه‌های مدیریتی بهمنظور کنترل پدیده بیابانزایی در منطقه، از ضرورت بالایی برخوردار است. از همین رو، احیای پوشش گیاهی و حفاظت از آن در برابر تخریب با درنظرگرفتن ملاحظات اکولوژیک با اولویت مناطق حساس به فرسایش، می‌تواند در کاهش اثرات فرسایش در منطقه و بیابانزایی راهگشا باشد.
similar resources
ارزیابی خطر فرسایش آبی و بادی و مقایسۀ پتانسیل رسوبدهی آنها در منطقة حارث‌آباد سبزوار
فرسایش خاک، تهدیدی جدی برای حفاظت منابع خاک و آب کشور است. در این تحقیق، پهنه‌بندی خطر فرسایش بادی و آبی به‌ترتیب با مدلهای IRIFR(IRIFR.E.Aو IRIFR.E.B) و MPSIACدر منطقة سبزوار انجام شد و پتانسیل رسوبدهی آنها مورد بررسی قرار گرفت. سپس، نقشة واحدهای کاری تهیه شد و عوامل نه‌گانة مؤثر در فرسایش بادی و آبی در هر یک از 15 واحد کاری مورد بررسی قرار گرفت و همچنین، نقشههای خطر فرسایش آبی و بادی و نق...
full textبررسی وضعیت بیابانزایی با استفاده از مدل IMDPA با تأکید بر معیارهای فرسایش آبی و بادی (مطالعه موردی: منطقه بهاباد استان یزد)
بهره‌برداری بیش از حد از منابع طبیعی در سال‌های اخیر منجر به تشدید فرآیند بیابانزایی گردیده است و برای مقابله با آن یک عزم جدی و فراگیر لازم است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت بیابانزایی منطقه بهاباد با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانزایی (IMDPA) با تأکید بر معیارهای فرسایش آبی و بادی می باشد. این موضوع ضمن ارزیابی وضعیت فرسایش پذیری منطقه می تواند به شناسایی عوامل و شاخص‌های مهم...
full textارزیابی شدت بیابان زایی با معیار فرسایش بادی با استفاده از مدلهای FAO-UNEP و MICD در منطقه زهک سیستان
بهمنظور ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی تاکنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج کشور انجام شده که منجر به ارائه مدل های منطقها ی فراوانی شده است. بهمنظور ارزیابی وضعیت فعلی شدت بیابان زایی محدوده ای با وسعت 88350 هکتار در منطقه زهک سیستان در نظر گرفته شد. در این تحقیق ابتدا براساس تلفیق اطلاعات مربوط به نقشههای توپوگرافی، زمینشناسی، عکس هوایی و بازدید های صحرایی، منطقه مورد مطالعه به 11 ...
full textبرآورد پتانسیل فرسایش بادی و رسوبدهی با استفاده از روش IRIFR در منطقه میاندشت اسفراین
Wind erosion is important in areas with less than 150 mm of rainfall Measuring the extent and severity of wind erosion in many countries, including Iran, there is no station to measure wind erosion sediments and so the deposition estimation methods rely on empirical models so that in many cases there are measurement errors. With estimates wind and water erosion and deposition potential compared...
full textارزیابی خطر بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان با استفاده از مدل ESAs
شناسایی و ارزیابی فرآیندها، عوامل و وضعیت فعلی شدت بیابانزایی به منظور تدوین برنامه‌های مشخص و واقع‌گرایانه کنترل بیابانزایی از نیازهای اساسی مناطق بیابانی می‌باشد. در این تحقیق بهمنظور ارزیابی بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان، از 3 شاخص کیفیت خاک، کیفیت پوشش‌گیاهی و کیفیت اقلیم مدل ESAs استفاده گردید. بدین منظور، نقشه هر شاخص از میانگین هندسی لایه‌های آن به‌دست آمد و از طریق میان...
full textارزیابی خطر فرسایش آبی و بادی و مقایسۀ پتانسیل رسوب دهی آنها در منطقه حارث آباد سبزوار
فرسایش خاک، تهدیدی جدی برای حفاظت منابع خاک و آب کشور است. در این تحقیق، پهنه بندی خطر فرسایش بادی و آبی به ترتیب با مدل های irifr(irifr.e.aو irifr.e.b) و mpsiacدر منطقه سبزوار انجام شد و پتانسیل رسوب دهی آنها مورد بررسی قرار گرفت. سپس، نقشه واحد های کاری تهیه شد و عوامل نه گانه مؤثر در فرسایش بادی و آبی در هر یک از 15 واحد کاری مورد بررسی قرار گرفت و همچنین، نقشه های خطر فرسایش آبی و بادی و نق...
full textMy Resources
Journal title
volume 25 issue 6
pages 303- 310
publication date 2019-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023